Łączne obroty 120 największych producentów elementów infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w Polsce sięgają już blisko 20 mld zł, z czego około 7 mld zł przypada na segment produktów wodno-kanalizacyjnych. Mimo trudności wynikających z dekoniunktury, rok 2024 przyniósł stabilizację wyników większości producentów. W najbliższych latach rynek budownictwa wodnego napędzać będą inwestycje współfinansowane z licznych źródeł publicznych, m.in. KPO, programu FEnIKS oraz środków NFOŚiGW.
Wartość rynku i perspektywy rozwoju
Jak wynika z raportu Spectis zatytułowanego „Budownictwo wodne w Polsce 2025-2030”, łączne przychody 120 największych producentów elementów infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w Polsce wyniosły w 2023 r. 19,3 mld zł. Z tej kwoty niecałe 35 % przypadało na segment produktów wodno-kanalizacyjnych, co przełożyło się na ponad 6,7 mld zł wartości sprzedaży.
Bazując na danych wstępnych, szacujemy, że w 2024 r. wartość sprzedaży 120 producentów utrzymała się na poziomie podobnym jak rok wcześniej. Pierwsze miesiące 2025 r. wskazują natomiast na umiarkowane ożywienie - dzięki czemu wartość rynku powinna powrócić do poziomu ponad 7 mld zł.
Istotnym czynnikiem rozwoju branży w bieżącym roku będzie realizacja inwestycji współfinansowanych z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko (program FEnIKS) - Krajowego Planu Odbudowy (KPO) oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Czynniki wspierające rozwój branży
W najbliższych latach głównymi czynnikami wspierającymi dalszy rozwój rynku budownictwa wodnego będą:
- Solidne długoterminowe fundamenty makroekonomiczne polskiej gospodarki
- Zmiany klimatyczne i towarzysząca im rosnąca świadomość ekologiczna społeczeństwa i przedsiębiorstw
- Nowa perspektywa finansowa UE na lata 2021-2027 - w ramach której na inwestycje wodno-kanalizacyjne przewidziano blisko 30 mld zł
- Unijne dyrektywy (szczególnie ściekowa, osadowa oraz o jakości wody do spożycia) wymuszające modernizację i rozbudowę infrastruktury
- Ciągły rozwój budownictwa kubaturowego generujący potrzebę rozbudowy sieci rozdzielczych
- Znaczący i stabilny udział sprzedaży eksportowej krajowych producentów
- Konieczność rozbudowy infrastruktury przeciwpowodziowej (systemy retencyjne i zabezpieczenia hydrotechniczne)
Bariery rozwoju rynku wodno-kanalizacyjnego
Istotnymi czynnikami oddziaływującymi negatywnie na rynek budownictwa wodnego będą natomiast:
- Niekorzystne prognozy demograficzne dla polskiej gospodarki
- Brak stabilnej polityki rozwoju branży wodno-kanalizacyjnej
- Wysokie zadłużenie samorządów ograniczające ich zdolności inwestycyjne
- Znaczący wzrost kosztów materiałów i wykonawstwa
- Rządowy priorytet dla inwestycji drogowych i kolejowych kosztem projektów hydrotechnicznych
- Długotrwałe procesy administracyjne i środowiskowe opóźniające realizację projektów
- Wysoki stopień rozdrobnienia spółek wodno-kanalizacyjnych w Polsce
- Malejące fundusze unijne po 2027 r. mogące utrudnić realizację dużych projektów
Struktura i znaczenie sektora
Budownictwo wodno-kanalizacyjne odgrywa kluczową rolę w zarządzaniu zasobami wodnymi, ochronie środowiska oraz zapewnieniu odpowiednich warunków życia mieszkańcom Polski. Sektor ten to jeden z fundamentów infrastruktury komunalnej, przemysłowej i środowiskowej. Choć często działa w tle codziennego życia, jego znaczenie dla bezpieczeństwa, jakości środowiska i rozwoju gospodarczego jest kluczowe.
W raporcie „Budownictwo wodne w Polsce” systemy wodno-kanalizacyjne dzielimy na cztery główne kategorie funkcjonalne:
- Systemy wodociągowe
- Systemy kanalizacyjne
- Systemy zagospodarowania wód opadowych
- Wodne systemy sanitarne
Systemy wodociągowe
Systemy wodociągowe stanowią fundament infrastruktury wodno-kanalizacyjnej - odpowiadając za dostarczanie wody pitnej do użytkowników końcowych. Ich funkcjonowanie obejmuje szereg procesów:
- Pobór wody z naturalnych źródeł (np. ujęć głębinowych)
- Uzdatnianie w specjalistycznych stacjach
- Magazynowanie w zbiornikach retencyjnych
- Dystrybucja do odbiorców przy użyciu sieci wodociągowej
Systemy te gwarantują codzienny dostęp do wody mieszkańcom, instytucjom publicznym, obiektom przemysłowym i służbom ratunkowym (np. hydrantom przeciwpożarowym).
W przypadku systemów wodociągowych głównym tworzywem produkcyjnym są tworzywa sztuczne oraz żeliwo.
Typowymi produktami i elementami dla tego segmentu są:
- Rurociągi i zawory
- Zbiorniki ciśnieniowe i bezciśnieniowe
- Przepompownie
- Stacje uzdatniania wody
Systemy kanalizacyjne zewnętrzne
Zewnętrzne systemy kanalizacyjne odgrywają kluczową rolę w ochronie środowiska i zdrowia publicznego poprzez bezpieczne odprowadzanie ścieków bytowych i przemysłowych z miejsc ich powstawania do oczyszczalni ścieków. Działają na zasadzie grawitacyjnego lub tłocznego transportu zanieczyszczeń za pomocą rozległych sieci kanałów, kolektorów i przepompowni ścieków.
Ich odpowiednie zaprojektowanie i utrzymanie pozwala na ograniczenie ryzyka skażenia wód gruntowych i powierzchniowych oraz zapobiega awariom infrastruktury miejskiej.
Głównymi tworzywami wykorzystywanymi przy produkcji elementów kanalizacyjnych są tworzywa sztuczne oraz produkty betonowe.
Typowe produkty i elementy:
- Sieci kanalizacyjne (sanitarne, ogólnospławne)
- Oczyszczalnie ścieków
- Separatory tłuszczów i substancji ropopochodnych
- Instalacje do zagospodarowania osadów ściekowych
Systemy zagospodarowania wód opadowych
Zarządzanie wodami opadowymi to coraz ważniejszy aspekt infrastruktury miejskiej, zwłaszcza w kontekście zmian klimatycznych i zwiększonej częstotliwości intensywnych opadów. Systemy te mają na celu skuteczne odprowadzanie oraz retencjonowanie wód deszczowych i roztopowych, zapobiegając lokalnym podtopieniom, przeciążeniom kanalizacji oraz erozji gruntu.
Ich działanie polega na zbieraniu wód z powierzchni utwardzonych (dróg, chodników, dachów), ich czasowym magazynowaniu, filtrowaniu i – w razie potrzeby – oczyszczaniu przed wprowadzeniem do odbiorników naturalnych.
Przeważająca ilość produktów wykorzystywanych w systemach zagospodarowania wodami opadowymi produkowana jest z tworzyw sztucznych.
Typowe produkty i elementy:
- Sieci kanalizacji deszczowej
- Zbiorniki na deszczówkę
- Systemy odzysku wód opadowych
- Systemy odwodnień
Wodne systemy sanitarne
Systemy te zlokalizowane są wewnątrz lub w pobliżu budynków – zarówno mieszkalnych, jak i użyteczności publicznej czy przemysłowej. Ich zadaniem jest dostarczanie wody użytkowej (ciepłej i zimnej), jej rozprowadzenie do punktów czerpalnych oraz odbiór i przekazanie ścieków do zewnętrznej sieci kanalizacyjnej.
Segment ten stanowi kluczowe ogniwo bezpośrednio wpływające na komfort użytkowania budynków i higienę życia mieszkańców.
Głównymi tworzywami produkcyjnymi wykorzystywanymi przy produkcji elementów klasyfikowanych jako wodne systemy sanitarne są tworzywa sztuczne oraz stal (choć w znacznie mniejszym stopniu).
Typowe produkty i elementy:
- Instalacje wodociągowe sanitarne
- Instalacje kanalizacji sanitarnej
- Przydomowe szamba i oczyszczalnie ścieków
Aby dowiedzieć się więcej lub pobrać próbę raportu, przejdź do sklepu:
Uwaga metodologiczna
Na potrzeby raportu jako rynek budownictwa wodnego zdefiniowano działalność w zakresie produkcji elementów wykorzystywanych przy budowie systemów wodno-kanalizacyjnych (w tym: systemach wodociągowych, systemach kanalizacyjnych, systemach zagospodarowania wód opadowych i wodnych systemach sanitarnych), oraz usług z zakresu budowy obiektów i infrastruktury związanej z wodą śródlądową, oraz obiektów wodno-kanalizacyjnych. Każdy z wymienionych segmentów budownictwa wodno-kanalizacyjnego podzielono także według materiału wykonania: tworzywa sztuczne, beton, stal, żeliwo i tworzywa pozostałe.
.jpg)